Quantcast
Channel: Afrikaans.com
Viewing all 1123 articles
Browse latest View live

Skryf jou emosies los: ’n Geleentheid vir opkomende digters

$
0
0

Skrywer: Annelie van Jaarsveldt

Dit maak nie saak wie jy is nie, maar kanse is goed dat Covid-19 jou op een of ander manier geraak het. As jy iemand is wat graag uiting aan jou emosies gee deur dit los te skryf, het jy nou die geleentheid om ’n oorspronklike gedig waarin jy vergestalt waarmee ons tans saamleef, te skryf en dit vir oorweging voor te lê. Jy het tot 28 Februarie 2021 om in te skryf.

“In dié vreemde grendeltyd het ons almal ‘n behoefte daaraan om aan ons emosies uiting te gee. Ons het ook die behoefte om aan ons ervaring van hierdie vreesaanjaende tyd ‘n duursame, kreatiewe gestalte te verleen – sodat ons nooit mag vergeet van die stryd waarin die mens en die wêreld die afgelope sowat twaalf maande gewikkel is nie.”
– Hannes Visser, redakteur Oudtshoorn Courant 

Die uitgewery,Turksvy Publikasies, in samewerking met die Klein Karoo Nasionale Kunstefees (KKNK) gaan die bundel, Maskers en Mure, uitgee. Hannes Visser van Turksvy Publikasies en self ’n gepubliseerde digter, word bygestaan deur mededigters Daniel Hugo en Francois de Jongh. Visser sê dat hulle besluit het om die projek te loods om hierdie vreemde tyd in die wêreldgeskiedenis in Afrikaanse gedigte vas te vang. As jou gedig gekeur word, skuur jy ook skouers met van ons bekendste digters in Afrikaans wie se gedigte op uitnodiging ook in die bundel opgeneem word. Digters soos Johan Myburg, Andries Bezuidenhout, Koos Kombuis, Lina Spies, Lochner de Kock – om maar net enkeles te noem.

“Dit is vir my verblydend dat ’n projek soos hierdie die lig sien sodat die pandemie ook in digkuns opgeteken en bewaar kan word.”
– Hugo Theart, uitvoerende hoof van Kunste Onbeperk

Hannes vertel dat dit De Jongh se idee was om so ’n bundel te publiseer “omdat hy as digter diep bewus is van die emosionele stryd waardeur mense tans gaan”. Die bekende digter, vertaler en radioman, Daniel Hugo, gaan die keuring van die gedigte behartig.  Daar word beoog om die bundel gedurende April 2021 vry te stel.

Hoe moet jy maak om in te skryf?

Slegs twee gedigte per digter mag voorgelê word.  Dit moet jou eie werk wees en nog nie voorheen gepubliseer gewees het nie.

  • Stuur ’n maksimum van twee ongepubliseerde gedigte per e-pos aan Daniel Hugo by danielhugo.skryf@gmail.com. Onthou om ’n kontaknommer te verskaf.
  • Jou gedig MOET die Covid-pandemie as oorhoofse tema reflekteer.
  • Gedigte MOET as ’n Word-dokument in Times New Roman 11 by jou e-pos aangeheg word. Let wel: Gedigte wat in die e-pos self getik en gestuur word, word NIE oorweeg nie.
  • Keerdatum vir voorleggings is tot middernag 28 Februarie 2021.
  • Slegs digters wie se werke goedgekeur is, sal teen 15 Maart in kennis gestel word. Die digter behou kopiereg op gekeurde gedigte.
  • Die keurders se keuse is finaal en geen korrespondensie of navrae oor inskrywings word hanteer nie.
Gedigte

Hannes Visser (links) saam met Daniel Hugo.

Meer oor Hannes Visser en Turksvy Publikasies

Hannes is in Roodepoort gebore, het so ’n paar jaar in Durban gewoon en het uiteindelik aan Hoërskool Roodepoort gematrikuleer. Daarna is hy Goudstadse onderwyskollege toe en het hy in die vroeë tagtigs ook vir nasionale diensplig aangemeld. Hy het jare lank skoolgehou, maar in 2011 by Oudtshoorn Courant aangesluit.

In 2020, te midde van die Covid-19-grendeltyd, het Hannes en Marlene Malan Turksvy Publikasies begin. Die oud-joernalis, Tisha Steyn, is deel van die span. Hannes noem dat selfpublikasie nie maklik is nie en daar is talle slaggate waarvoor ’n mens op die uitkyk moet wees. Daarom is dit raadsaam om ’n uitgewery soosTurksvy Publikasies te nader. Jy kry so toegang tot kenners en word as skrywer bygestaan om jou werk onafhanklik en bekostigbaar te publiseer, maar met die waarborg dat die eindproduk professioneel en sonder foute aan lesers gebied word.

Gedigte

Vertel meer oor jou skryfwerk

Ek het koerantrubrieke geskryf en my eerste gedigte in 2007 in ’n bundeltjie uitgegee.  Sowat twee jaar later is van my gedigte saam met 11 ander digters in Boksemdais 2 opgeneem. My bundel “die jaar toe pa…” is in 2019 deur Naledi uitgegee en vertel die verhaal van my lewe in ’n disfunksionele huis in 1967 toe my pa op 42 dood is. Ek het sowat drie jaar aan die bundel gewerk en Daniel Hugo was die redakteur.

Tussendeur skryf ek kortverhale en gedigte en het ’n aantal pryse by die Bloemfonteinse Skrywersvereniging se landwye kompetisies gewen.  Die kortverhaal wat in 2013 gewen het, het ek as basis gebruik vir ’n misdaadroman wat ek in 2017 begin het en verlede jaar aan Penguin Random House voorgelê het.  Ek het hom op hulle versoek aangepas en weer voorgelê en wag in spanning vir hulle finale besluit.

Wat is in jou boekrak?

Ek lees enige Afrikaanse gedigte en het ongeveer 50 bundels, maar hou veral van Danie Marais, Daniel Hugo, Ronelda Kamfer, Breytenbach, Loftus Marais en Johan de Lange.

Het jy raad vir jong skrywers en digters wat dalk nie weet waar en hoe om te begin nie?

Die belangrikste is om te lees en weer en weer te lees. Skryf oor dit waarvan jy weet. Skryf gereeld en toegewyd. Weet presies vir wie jy skryf. Kweek ’n dik vel en moenie raad vra as jy dit nie gaan volg nie of gekwes gaan voel as iemand jou raad en/of opbouende kritiek gee nie.

Wat beplan jy na jou uittrede vanjaar?

Wel, ek wil graag 100 jaar oud word en op my 100ste verjaarsdag ’n absurde boek uitgee. Na my uittrede sal ek graag voltyds wil skryf en jong skrywers en digters mentor. Ek sal ook graag ’n prokureur wil wees, maar ek vermoed dis nou te laat.

Om meer te lees oor Turksvy Publikasies en die dienste wat hulle bied, klik hier http://www.turksvypublikasies.co.za/

The post Skryf jou emosies los: ’n Geleentheid vir opkomende digters appeared first on Afrikaans.com.


Merlyn maak ʼn verskil

$
0
0

Skrywer: Alita Steenkamp

Wanneer Merlyn van der Rheede aan jou vertel dat sy ʼn hele ruk gelede die titel van Susan Jeffers se topverkoperboek, Feel the Fear and Do It Anyway gekies het as die manier waarop sy die lewe aanpak, besef ʼn mens dadelik sy is nie iemand wat sit en wag op geleenthede nie. Merlyn, die Afrikaanse Taalraad se noordelike projekbestuurder, is aan die einde van verlede jaar verkies as addisionele lid van die uitvoerende komitee van die konvokasie van die Universiteit Stellenbosch. Merlyn sien hierdie aanstelling as ʼn gulde kans om soveel as moontlik geleenthede vir Afrikaanssprekende kinders afkomstig van die platteland, te ontsluit. Al lewe ons in ʼn meertalige gemeenskap, mag geen taal ten koste van ʼn kind se moedertaal as verhewe beskou word nie, reken sy.

“Natuurlik is dit wonderlik om soveel as moontlik tale te praat en te verstaan, maar dit mag nooit ten koste van die kind se moedertaal wees nie.

Ons moet kinders die geleentheid gee om in ʼn taal wat hulle verstaan, te studeer.”

“Baie mense huldig die standpunt dat Afrikaans mense uitsluit. Tog is dit ongelukkig so dat Engels ook uitsluit. Hoeveel plattelandse kinders sit in klasse en dan het hulle geen idee wat daar gesê word nie, want hulle verstaan nie Engels nie. Dis ʼn mite dat almal nou Engels magtig móét wees en daarom in Engels móét studeer. Natuurlik is dit wonderlik om soveel as moontlik tale te praat en te verstaan, maar dit mag nooit ten koste van die kind se moedertaal wees nie. Ek glo ons moet kinders wat in Afrikaanse gemeenskappe grootgeword het die geleentheid gee om in ʼn taal wat hulle verstaan, te studeer,” sê sy.

Merlyn en haar man, Christo van der Rheede, het sowat agt jaar gelede uit die Kaap na Pretoria verhuis toe daar ʼn nuwe loopbaangeleentheid vir Christo opgeduik het. Hy is tans die uitvoerende direkteur van Agri SA. Tot en met hulle verhuising na Pretoria was sy in die onderwys en die opleiding van onderwysers werksaam. Sy het nie dadelik in Pretoria begin werk nie, maar gou besef dat sy graag weer in ʼn beroep sal wil staan. Vir ʼn hele paar jaar het sy die bemarking van ʼn ingenieursfirma gedoen, maar toe daar ʼn pos as noordelike projekbestuurder vir die Afrikaanse Taalraad beskikbaar raak, het sy dadelik aansoek gedoen. Sy is in Maart 2019 in hierdie pos aangestel en was verheug oor hierdie nuwe geleentheid op haar pad.

Merlyn vertel dat sy in die Boland grootgeword het en skoolgegaan het op Worcester. Na skool het sy haar onderwysopleiding by die Bellville Kollege ontvang.

Met haar en Christo se verhuising na Pretoria het hulle twee kinders destyds in die Kaap agtergebly, sê sy. Hulle dogter Lucia was nog met haar onderwysstudies op Stellenbosch besig en Ryan, hulle seun, het aan die Universiteit van Kaapstad studeer. Lucia het in haar ma se voetspore gevolg en is vandag ʼn onderwyser by Rondebosch Boys en Ryan is ʼn voltydse lid van die Kaapstadse Filharmoniese orkes.

“Ons het daardie tyd gespot en gesê ons trek nou maar Noorde toe om plek te maak vir die kinders. Al hou ons baie van Pretoria en sy goeie klimaat, sê ons altyd die Kaap bly maar ons hoofkantoor. Ek en Christo het ʼn vakansieplekkie op Yzerfontein en wanneer ons die geleentheid kry, is ons daar. Ons is albei besonder lief vir die buitelewe en daar is nog geleentheid om vrylik in die natuur rond te kan loop,” sê Merlyn.

Een van Merlyn se besondere kwaliteite, is die feit dat sy haar baie hard beywer vir vroueregte. “Een van die drome wat ek koester is om mense te kry wat as mentors vir jong meisies kan optree om seker te maak hulle gebruik hulle volle potensiaal. Baie jong meisies droom net van die ridder op die wit perd wat haar voete onder haar gaan uitslaan en dan gaan hulle lank en gelukkig saamleef. Daar is niks mee verkeerd nie, maar die boodskap wat ek graag vir jong meisies wil gee, is dat daar soveel meer is in die lewe as om net te trou en kinders te hê. Gaan studeer of kry een of ander vorm van opleiding, vind jou eie nis en sorg dat jy onafhanklik is sodat jy nie vir die res van jou lewe afhanklik van iemand anders moet wees nie. Ek hoop iemand wat baie geld het, en nie weet wat om met die geld te maak nie, kan so ʼn mentorskapprojek vir ons befonds. Sal dit nie wonderlik wees nie?”

’n Hart vir Afrikaans

Afrikaans lê haar besonder na aan die hart. “Afrikaans is deel van my identiteit, dit is wie ek is. Dis my familietaal en ook die taal van my voorouers. Wat Afrikaans so besonders maak, is dat die taal gevorm is deur ʼn diverse groep mense vanuit alle gemeenskappe en rasse. Ons lewe in ʼn meertalige land waar ons mense aanmoedig om meer as een taal baas te raak of aan te leer, maar ek sal nie wil sien dat dit ten koste van ʼn moedertaal gebeur nie. Maak nie saak of jou moedertaal Afrikaans, Xhosa of Zoeloe is nie. Ek glo beide ek en Christo is voorbeelde van mense wat in ons moedertaal studeer het, maar ewe goed by die werk in ʼn Engelse omgewing kon aanpas. Dit juis omdat ons grondslag stewig gelê is in ons moedertaal.”

Wanneer die verlange na die kinders en die Kaap te veel word, gebruik sy en Christo die geleentheid om iewers in die buitelug te wees. Pretoria het ʼn hele paar heerlike staproetes in natuurreservate in hulle onmiddellike omgewing. Sy lag en sê sy was altyd baie lief om in die gimnasium te gaan oefen, maar nou met die pandemie wat oor almal se skouers loer, stap sy maar soggens om die blok. Merlyn en Christo is ook besonder lief vir die klassieke kunste en woon graag simfonie- en balletuitvoerings by. Hopelik sal dit binnekort weer moontlik wees vir ons om sulke geleenthede by te woon, sê sy, maar vir nou ondersteun hulle wel die kunste deur aanlyn vertonings te kyk.

Merlyn van der Rheede

As ʼn mens luister na die suksesvolle projekte waarby sy al by die Taalraad betrokke was, is dit duidelik dat Merlyn van der Rheede nie hou van agteroorsit nie. “As ʼn mens ʼn geleentheid kry, moet jy dit aangryp, selfs al wonder jy hoe jy dit gaan regkry. Baie keer het ek al voor so ʼn situasie te staan gekom wanneer iemand my vra om iets te doen, maar ek het nie ʼn idee hoe ek dit gaan regkry nie. In so ʼn geval herinner ek myself maar altyd aan die woorde: Jy mag bang wees, maar moenie huiwer nie, doen dit in elk geval. Gelukkig was dit nog nooit vir my nodig om oor ʼn geleentheid wat ek op hierdie manier aangegryp het, spyt te wees nie.”

The post Merlyn maak ʼn verskil appeared first on Afrikaans.com.

So vergemaklik jy die eerste dag op hoërskool vir jou kind …

$
0
0

Skrywer: Annelie van Jaarsveldt

Hoërskool is grootskool op steroïede

Om vir die eerste keer hoërskool (graad 8) toe te gaan, is baie dieselfde as daardie eerste skooldag sewe jaar gelede – dis nog steeds effens skrikwekkend, met die een groot verskil: tieners huil mos nie voor hulle maats nie.

So vergemaklik jy die eerste dag op hoërskool vir jou kind in graad 8 …

Weereens is die skoolklere effens te groot, die skooltas is darem nou meer in proporsie en jy moes waarskynlik mooipraat dat daar ’n kosblik ingepak word. Geld vir die snoepie is soveel cooler. Maar, afgesien van die oënskynlike bravade, voel jou graad 8-kind steeds onseker en is die groepsdruk ’n werklikheid. Boonop speel die hormone nou ook ’n rol.

Voorwaar ’n moeilike tyd in ons kinders se lewens en covid-19 maak dit ook geensins makliker nie. Die aanpassing by afstandonderrig/tuisonderrig, om afgesluit te wees of te voel van maats, die inperking van sport en ander skoolgeleenthede – die hele onsekerheid wat hiermee gepaard gaan – is beslis nie vir sissies nie! Daarom is dit nou meer as ooit nodig om jou tiener emosioneel by te staan en met empatie te benader. Hulle (en jy) het nie hiervoor aangemeld nie! Hier is tien wenke om die proses te vergemaklik:

  • Maak jou kind emosioneel en geestelik sterk deur gereeld te kommunikeer. So kom jy agter wat in daardie tienerkoppe aangaan – dikwels meer as wat daardie traak-my-nieagtige houding weerspieël.
  • Moedig ’n positiewe gesindheid aan. Hier moet jy soms diep delf, want jou gesindheid en hoe jy uitdagings hanteer, stel ’n voorbeeld.
  • Alles is nie maanskyn en rose nie. Soms gebeur daar slegte goed, maar moedig jou kind aan om moontlike voorvalle met jou te deel sodat julle saam ’n oplossing kan kry.
  • Sosiale samesyn en wedersydse respek is belangrik. Moedig nuwe vriendskappe aan – al is dit tans ingeperk.
  • Selfvertroue is die sleutel. Leer jou kind om in hom-/haarself te glo, sonder ’n ego. Jou kind moet toegelaat word om ’n eie mening te hê.
  • Reëls is reëls. Dit gaan gepaard met selfdissipline. Maak seker jou kind weet wat van hom/haar verwag word en dat goeie gedrag beloon word. Leer hom/haar ook dat ’n mens verantwoordelikheid vir jou optrede aanvaar.
  • Maak seker jou kind het al die nodige skoolbenodigdhede, soos die regte skooldrag, sportdrag en skryfbenodigdhede. Maak ook seker hy/sy neem verantwoordelikheid vir besittings.
  • ’n Gesonde liggaam huisves ’n gesonde gees. Moedig deelname aan sport en kultuur aan. Al is sport dalk tans ingeperk, kan ’n mens steeds fietsry en draf.
  • Rig ’n plek in waar jou kind kan studeer. Die ruimte moet stil, goed geventileer wees en genoeg lig hê. Veral met afstandsonderrig, is so ’n ruimte belangriker as ooit en is ’n goeie rekenaar met toegang tot die internet noodsaaklik. Zoom-klasse (of wat ook al gebruik word) is deesdae die realiteit.
  • Moedig goeie studiegewoontes aan. Indien nodig, raadpleeg ’n kundige om jou kind hiermee te help.

Sterkte met jou ontluikende grootmens. Dit is hoekom daar haarkleursel is – want grys voor jou tyd gaan hulle jou maak – dis vir seker!

The post So vergemaklik jy die eerste dag op hoërskool vir jou kind … appeared first on Afrikaans.com.

Gratis stories vir kinders

$
0
0

Afrikaans.com-skrywer Jana Snyman neem die jongspan op reis met karakters soos Gielie en Wikus. Vind ’n lekker leeshoekie en neem jou kind op ’n verbeeldingsvlug met leesgenot uit die boonste rakke! Laai Gielie kry sy brul en Wikus en die Willewragtag gratis af. Klik op onderstaande prentjies.

Lees

The post Gratis stories vir kinders appeared first on Afrikaans.com.

Suidoosterfees en kykNET vereer Sibongile Khumalo

$
0
0

Bron: Persverklaring: Suidoosterfees-span

Sibongile Khumalo se naam is sinoniem met jazz en opera, maar ook met hoop en versoening. Haar dood laat ’n groot leemte in die kunste.

Khumalo se loopbaan word gekenmerk deur vele hoogtepunte, soos haar optredes tydens Nelson Mandela se 75ste verjaarsdagvieringe, sy presidensiële inhuldiging en die uitvoering van die volkslied by die rugby-wêreldbeker in 1995.

Khumalo is verskeie kere met gesogte pryse bekroon. In 1992 het sy die Standard Bank Jong Kunstenaar-toekenning ontvang, en sy het vier SAMA- en drie Vita-toekennings vir verhoogoptredes verower. Een van Suid-Afrika se hoogste eerbewyse, die Orde van Ikhamanga (silwer) is ook aan haar toegeken as erkenning van haar enorme bydrae tot die kunste.

Volgens prof. Brian Figaji, direksievoorsitter van die Suidoosterfees, was die gerespekteerde Sibongile Khumalo se toewyding tot die ontwikkeling van belowende jong talent inspirerend. “Ons was bevoorreg dat die legende by die Suidoosterfees opgetree het. Haar betrokkenheid by gemeenskapkore het daadwerklik ’n verskil in die nuwe demokrasie gemaak. Haar bekende lied, ‘Plea for Africa’, is die voorgeskrewe werk vir kore wat deelneem aan die Suidoosterfees se koorkompetisie, een van ons vlagskipprojekte.”

Sibongile

’n Produksie om Sibongile Khumalo as ikoon te vereer

“Met hierdie produksie wil ons nie net vir Sibongile Khumalo as ikoon vereer nie, maar ons wil haar musiek laat voortleef. Ons hoop dat die produksie vertroosting sal bring.”
– Karen Meiring, direkteur van kykNET-kanale

Die Suidoosterfees en kykNET beplan ’n produksie om Sibongile Khumalo se bydrae tot die kunste te eer. Verskeie feeskunstenaars sal daaraan deelneem, asook kore wat by die fees se kompetisie gebaat het.

Op Coenie de Villiers se Hart van glas sing hy ’n verwerking van die tradisionele “Thula” saam met Khumalo en Amanda Strydom. De Villiers, wat betrokke is by die fees en die Jakes Gerwel Stigting se liriekmentorskapprojek, onthou Khumalo as ’n formidabele vrou en kunstenaar. “Alhoewel ons nog vir jare die groot verlies gaan ervaar, het sy ons met kultuurskatte agtergelaat. As kunstenaars wil ons dit met gehore deel en nuwe talent help slyp wat andersins nie die geleentheid sou gehad het nie. Ons sien daarna uit om die produksie spesiaal vir haar op die planke te bring.”

Feesgangers kan die media en die Suidoosterfees se sosialemediaplatforms dopdou vir meer inligting oor die produksie.

The post Suidoosterfees en kykNET vereer Sibongile Khumalo appeared first on Afrikaans.com.

Leer Zoeloe … in Afrikaans!

$
0
0

Waar anders as in Suid-Afrika kan ‘n mens spog met 11 amptelike landstale? Daarom is moedertaalmaand vir ons nog meer spesiaal as in enige ander plek ter wêreld. Ter viering van ons pragtige land en al sy tale, leer die geliefde akteur, Pietie Beyers (Skemerson, Meisies wat Fluit, Vergeet My Nie), jou vandeesmaand basiese Zoeloe praat. Nuwe lesse sal elke Donderdag beskikbaar wees.

Waarom Kancane Kancane? Dit beteken bietjie vir bietjie … woordjie vir woordjie. Kom leer saam!

Les 1 – Groetvorme

Laai vandag se les af, klik hier.

Les 2 – Ek praat so bietjie

Laai vandag se les af, klik hier.

The post Leer Zoeloe … in Afrikaans! appeared first on Afrikaans.com.

Lapa se Klasgids: Deur onderwysers vir onderwysers – nou aanlyn!

$
0
0

Skrywer: Annelie van Jaarsveldt

Die Klasgids bied vir onderwysers die kans om te groei, te leer en ook om te rus! Ons wil elke onderwyser in die klas help deur materiaal te gee wat hulle kan gebruik – veral vir daardie tye wanneer jy net nie meer kan nie en met stapels nasienwerk sit!”
– Kathie Viljoen, Skolespan, Lapa-Uitgewers

Lapa se  Klasgids-reeks wat tot dusver slegs in drukvorm te koop was, is nou aanlyn beskikbaar. Afrikaans.com het met Kathie Viljoen van Lapa se skolespan gesels oor die besluit.

Kathie vertel dat hulle met hul April 2020-uitgawe, wat in die middel van die grendeltyd was, besluit het om die Klasgids elektronies uit te gee, want op daardie stadium was alles toe: hulle kantoor, die drukkers en die poskantoor. “Die reaksie van die intekenare was geweldig positief en ons het toe besluit om vanaf 2021 aanlyn te gaan. Dit skakel dan die wisselvalligheid van die posdienste uit en ons kan onmiddellik in die klaskamer wees. En met dié dat ons nie van posdienste afhanklik is nie, kan ons meer gereeld ook iets uitgee.” Dit is dan ook hoekom hulle besluit het om elke maand ‘n uitgawe saam te stel, “sodat ons meer spesifiek kan fokus op wat die behoefte van die onderwysers is.” Daar sal egter nie in Junie en November ‘n uitgawe wees nie, omdat skole dan met eksamens besig is.

Wat is die Klasgids?

“Die Klasgids is ‘n unieke gids vir onderwysers deur onderwysers. Van regoor die land stuur onderwysers materiaal vir die gidse: toetse, vraestelle, mondeling- en skryfopdragte, notas oor gedigte en letterkunde, ens. Huistaal en eerste addisionele taal. Ek werk deur die materiaal en stel dan die gidse saam. Daar is ook vakadviseurs, dosente en oudonderwysers wat gereeld iets stuur en soms sal ek vir mense vra om iets te skryf.

“Dit is die beste plek waar jy kan sien wat ander onderwysers dink en doen. Jy kry idees vir ‘n taak/toets of jy kry bevestiging dat wat jy doen, reg is. Jy word aangespoor om dalk meer kreatief te wees of sien wat ‘n mens nóg met ‘n teks kan doen of hoe om ‘n vraag op ‘n ander manier te stel. Jy kan hier leer deur na ander grade se take/toetse/vraestelle te kyk.”

Wie is betrokke by die skolespan?

“Ons is vyf in die skolespan (Klaskameraad) en ons werk met skole en biblioteke regoor die land. Marieta Nel staan aan die hoof van die span (nasionale verkoopsbestuurder). Ek en Hannes Barnard werk elk met vyf provinsies, agente en skoleboekhandelaars. Nadine Petrick en Ena Stegman is ons digitale span wat alles agter die aanlyn skerms laat mooi lyk en laat werk. Die onderwys het op een of ander manier al vyf van ons se pad gekruis. Beide ek en Marieta was Afrikaansonderwysers, Ena se ma is ‘n onderwyser, Hannes se vrou is onderhoof en Nadine het lank as bemarker vir twee topskole gewerk. “

Die verskillende pakkette

Daar is twee pakkette vir die hoërskool en laerskool:  Silwer en Goud.

  • Die silwer-pakket (HS & LS):  ‘n Basiese pakket met ‘n artikel vir elke fase.
  • Die goue pakket (HS & LS): Hier word die silwer-pakket se artikels uitgebrei, met bykomende artikels, soos ‘n luistertoets, visuele teks, aanbieding oor ‘n taalaspek, ‘n webinaar en ‘n 5-minute lange wenke-video wat deur  ‘n vakadviseur aangebied word.

Wat wel verskil, is dat daar by die goue hoërskoolpakket ook ‘n skryfmodule en artikels vir die Onafhanklike Eksamenraad (IEB) ingesluit word.

Kry so toegang tot die Klasgids:

Gaan kyk op klaskameraad.co.za onder die afdeling Aanlyn Klasgids. Daar klik jy op die pakket van jou keuse, voltooi die inskrywing en doen jou betaling.  Sodra jou betaling aanvaar is, ontvang jy ‘n e-pos met jou wagwoord (of kodewoord). Gaan dan terug na die webblad toe, tik jou wagwoord in en kry so toegang tot jou spesifieke gids. Daarna kan jy elke maand (vanaf die 1ste) net jou wagwoord intik om toegang tot jou nuwe gids te verkry.

Loer ook gerus na die ander aanbiedinge op die webblad.


Gratis materiaal

Afrikaans.com huisves gratis materiaal vir laerskole en hoërskole soos verskaf deur Lapa se Skolespan. Klik hier, klik op Lapa vir Laerskool of Lapa vir Hoërskool om toegang tot studiegidse, klasgidsartikels, luistertoetse en PowerPoint-aanbiedings te kry.

Klaskameraad se webtuiste: Klik hier.

The post Lapa se Klasgids: Deur onderwysers vir onderwysers – nou aanlyn! appeared first on Afrikaans.com.

Valsbaai Primêr staan sterk as ‘n baken van hoop en inspirasie!

$
0
0

Skrywer: René Arendse

“Wanneer jy deur Valsbaai Primêr se hekke stap, ervaar jy onmiddellik ‘n energie van passie, hoop en ‘n gevoel van tuis wees. ’n Energie wat nou aangevul word deur die kleurvolle Afrikaans.com-muurkuns wat die boodskap van inspirasie nog verder versterk. Hier is dit duidelik dat hierdie gemeenskap ondanks hulle omstandighede uitstyg … deur hulle moedertaal Afrikaans.” – René Arendse, Gemeenskapskoördineerder van Afrikaans.com

Hierdie dag, 20 Oktober 2020, sal nog baie lank in die geheue van die leerders, onderwysers en die gemeenskap van Macassar bly. Die Afrikaans.com-muuronthullingsprogram was ’n platform vir die leerders wat vertel het oor hulle drome. Valsbaai Primêr se eie digter, juffrou Carol Overberg, haar koor en ook ons gaskunstenaar, Frazer Barry, het verder bygedra tot die sukses van die dag. Die musikant, Frazer Barry, het nie net die gehoor betower met sy musiek nie, maar ook met sy lewensverhaal. Hy vertel van die seun wat sonder ouers moes grootword, op die straat beland het en deur goeie keuses te maak uiteindelik bo sy omstandighede kon uitstyg. Deur sy drome te volg en hard daaraan te werk, kon hy die hoogste sport bereik. Vandag vermaak en vertel hy sy storie deur sy kuns op nasionale en internasionale verhoë en is hy self ook vandag ‘n trotse pa en familieman.

Die skool word gelei deur die dinamiese skoolhoof, mnr. Engelbrecht, wat sonder versuim vertel dat sy voorliefde vir Afrikaans nog sterk deur sy are vloei. Afrikaans is die taal waarin hy grootgeword het, sy emosies ervaar en homself die lekkerste kan uitdruk. Dat skole moet aanpas om ook Engels Eerste taal in te faseer is ‘n realiteit, maar mnr. Engelbrecht is dit eens dat moedertaalonderrig vir alle kinders die grootste voordeel inhou. “Afrikaans staan nog baie sterk by ons skool. Met ons sterk Afrikaans-departement en -onderwysers geniet selfs die tweedetaalsprekers die taal terdeë,” vertel hy trots.

Valsbaai muurprojek
Valsbaai muurprojek

Mnr. Desmond Engelbrecht, prinsipaal by Valsbaai Primêr staan trots voor hulle muurkuns.

Valsbaai muurprojek

Die graad 3A4-klas sing ‘n liedjie getiteld – Ons mooiste land. O.l.v. juffrou Carol Overberg.

Valsbaai muurprojek

Die leerders van Valsbaai Primêr geniet die onthullingsprogram.

Valsbaai muurprojek

Frazer Barry deel sy inspirasie en drome deur sy musiek.

Valsbaai muurprojek

René Arendse vertel die leerders meer oor Afrikaans.com

Valsbaai muurprojek

Juffrou Carol Overberg dra haar eie gedig voor – My erfenis.

Valsbaai muurprojek

Van links – Frazer Barry, Mnr. Desmond Engelbrecht en René Arendse.

Valsbaai muurprojek

Die leerders van Valsbaai Primêr geniet die musiekitems van Frazer Barry.

Valsbaai-primer-muurprojek10

Valsbaai Primêr spog met ‘n muur van inspirasie.

My Erfenis     

My  geloof , taal en kultuur –

Dis  kosbare edelstene  van  my erfenis.

Die  meetsnoere het op goeie  plekke  geval.

 

Ek is trots  Afrikaans .

Is   lief  vir my taal.

Ek  leef, droom en  staan op in my taal.

My  hele  skoolloopbaan het ek in Afrikaans gedoen.

My  honneursgraad  in kurrikulumstudie  het ek in Afrikaans voltooi.

 

My  moedertaal, Afrikaans,

My trots,

Ek salueer jou.

Ek vier my taal Afrikaans.

Hoera!  Vir ewig leef  jy voort.

– geskryf deur Carol Overberg

The post Valsbaai Primêr staan sterk as ‘n baken van hoop en inspirasie! appeared first on Afrikaans.com.


“Afrikaans is ons almal se taal!” sê Beverley Park Primêr in Eersterivier.

$
0
0

Skrywer: René Arendse

Die kleurvolle Afrikaans.com-muurkuns verwelkom nie net elke leerder, onderwyser en besoeker by Beverley Park Primêr nie, maar elkeen binne die gemeenskap wat verbyloop word gegroet deur die muur van hoop en inspirasie. Die boodskap is baie duidelik… dat ons elkeen enigiets kan bereik deur Afrikaans.

Beverley Primer muurkuns

“Waar anders kry jy so ‘n lekker taal met woorde soos kwagga, aitsa, piesang en blatjang? Hierdie muur moet julle elke dag herinner hoe kosbaar julle moedertaal is en dat julle al ons kultuurstories aan julle kinders ook moet oordra sodat ons taal nooit sal uitsterf nie.” – René Arendse, gemeenskapskoördineerder by Afrikaans.com.

In ‘n jaar met soveel uitdagings en vrese, was die onthullingsprogram by Beverley Park Primêr ‘n oomblik van vreugde en drome vir die graad 7-leerders wat hierdie spesiale program kon bywoon. Dié senior leerders glo vas dat as hulle groot droom en hard werk, hulle enigiets kan bereik deur hulle moedertaal Afrikaans.

“Afrikaans is koeksisters en kondensmelk. Afrikaans is nie ‘n velkleur nie. Dit is ‘n emosie, ‘n gevoel, ‘n leefwyse. Dít is ons almal se taal,” dra Chamealle October, ‘n graad 7-leerder, tydens die onthullingsprogram voor.

Mev. Hartley, die prinsipaal by Beverley Park Primêr, is in haar noppies met die pragtige muurkuns en dat haar leerders en die hele skoolgemeenskap inspirasie en hoop daarin sien. Dat die maatskaplike omstandighede ‘n groot uitdaging is, is daar geen twyfel aan nie, noem mev. Hartley. Wat sy wel weet is dat wanneer die leerders die skool betree, hulle in ‘n veilige hawe van opvoeding en omgee is en dat die skool geseënd is met die wonderlikste personeel en ondersteuning vanuit die gemeenskap.

Beverley Primer muurkuns

Die graad 7-leerders is trots op hulle muurkuns en hulle moedertaal.

Beverley Primer muurkuns

Celine van Nieting,’n graad 7-leerder, doen ‘n voordrag tydens die program.

Beverley Primer muurkuns

Die prinsipaal, mev. Hartley, verwelkom die gehoor by die onthullingsprogram.

Beverley Primer muurkuns

Die musikant en skrywer Frazer Barry inspireer en vermaak die leerders.

Beverley Primer muurkuns

Juffrou Welda Snell spreek die leerders toe tydens die onthullingsprogram.

Beverley Primer muurkuns

Frazer Barry saam met Chamealle October tydens haar voordrag.

Beverley Primer muurkuns

René Arendse herinner leerders daaraan om groot te droom en hard te werk.

Beverley Primer muurkuns

Links na regs – Mev. Hartley, Frazer Barry en René Arendse.

Beverley Primer muurkuns

Mev. Hartley, prinsipaal by Beverley Park Primêr, staan trots voor die vlerke van hul muurkuns.

The post “Afrikaans is ons almal se taal!” sê Beverley Park Primêr in Eersterivier. appeared first on Afrikaans.com.

WEN met NB-Uitgewers en Boervrou Deli

$
0
0

Februarie is die maand van liefde! Daarom het Afrikaans.com met NB-Uitgewers saamgespan om vir jou ons lys van toptienboeke, wat ’n gesonde tikkie romanse bevat, te bring. Valentynsmaand is sinoniem met soetgoed. Ons het hande gevat met Boervrou Deli deur ’n lekkerny wat by elke boek pas, uit die Boervrou Deli-kombuis te kies. Boervrou Deli was die wenner van die 2019-Tinteltong-toekenning vir die lekkerste kos.

WEN Deon Meyer se nuutste roman Donkerdrif en ’n Boervrou Deli-geskenkbewys ter waarde van R400 deur die woord “Liefde” in die kommentaarafdeling op Facebook te plaas.

Die kompetisie sluit 26 Februarie 2021.

1. Donkerdrif deur Deon Meyer
Afrikaanse Boeke

ISBN: 9780798181662
Uitgewer: Human & Rousseau

’n Koelbloedige moord by die Kaapse Waterfront. Wat dalk verband hou met geheimsinnige briewe wat geskorste luitenante Bennie Griessel en Vaughn Cupido ontvang het. Maar eers moet Bennie-hulle op Stellenbosch soek na ’n verdwene student, en die spoor vat van die eiendomsagent wat die kooptransaksie van Donkerdrif, korporatiewe swendelaar Jasper Boonstra se peperduur wynplaas, behartig het. Stadigaan besef die speurders al hul ondersoeke het ’n gemene deler: die donkerste drif, gierigheid.

Koekies Hertzoggies – Nes Deon Meyer, is die heerlike klapper-en-konfyt lekkerny, hertzoggies, ’n ou gunsteling in Afrikaanse huishoudings.
2. Die versoeking van Thomas Maas deur Chris Karsten
NB Boeke

ISBN: 9780798181167
Uitgewer: Human & Rousseau

Ella Neser is terug van haar Karibiese skeepsvaart, en soort van terug in Lou se arms. Haar nuwe opdrag, as private speurder, is ‘n bisarre een. Donna Maas, eggenoot van die sielkundige Thomas Maas, is oortuig haar man het ‘n skelmpie. En dit is Ella se taak om dit te bewys.

Die roman begin by die einde, waar Ella haar verslag tik. Daar is ‘n moord gepleeg, maar wie is die slagoffer en wie die skurk? ‘n Verbysterende roman deur een van die top- spanningsromanskrywers in Afrikaans.

Koekies Gemmerkoekies – Boervrou Deli se gemmerkoekies sal jou diep in die versoeking lei.
3. Hans gee Herklaas horings deur Rudie van Rensburg
NB Boeke

ISBN: 9780795802324
Uitgewer: Queillerie

Hans van Kraaienburg, verlosser van Huis Madeliefie se oumense, se vriend Vasie nooi hom vir ’n vakansie op Hermanus, as gaste van dié se neef Herklaas. Daar gekom, vind hulle Herklaas in die sop: die Overstrand se rykste skobbejak, Grond Graaffwater, wil sy blyplek koop en herontwikkel – maar Herklaas wil nié trek nie. Toe Grond se kriminele handlangers hardhandig raak, besluit Hans dat Herklaas ’n stel horings moet kry om Grond trompop te loop.

Koekies Skurwejantjies – Daar is net een manier om met ’n Skurwe Jan soos Grond Graaffwater af te reken, en dit is met hierdie ou gunstelingkoekie en ’n lekker koppie koffie!
4. Merk deur Rudie van Rensburg
NB Boeke

ISBN: 9780795802140
Uitgewer: Queillerie

Kassie het geglo sy speurderdae is getel ná die Medusa-pedofielsaak, en sy hartaanval. Maar ses maande tuis bring perspektief – hy is ’n speurder in murg en been.Terug by die Spookeenheid word hy en kollega Rooi Els dadelik by die diep kant ingegooi: Hulle moet ’n reeksverkragter vastrek – een wat sy slagoffers met ’n brandyster merk. Is die skuldige die man wat beskryf word as “’n weerwolf met die sperm van ’n wildehond”? Of lê die antwoord by die spesifieke merk wat hy op sy slagoffers laat?

Koekies Sjokoladesplinterkoekies – Hierdie Boervrou Deli-gunsteling sal beslis ’n merk (op jou heupe) maak.
5. Man uit die dode – ‘n Ella Neser-roman deur Chris Karsten
NB Boeke

ISBN: 9780798181631
Uitgewer: Human & Rousseau

Danksy die virus is Ella terug van haar seevaart rondom die Karibiese Eilande, nou sonder werk en platsak. Lou oorreed haar om ’n ondersoek te loods na drie vermiste jong mans op Osspruit, in Mpumalanga. Die drie het oënskynlik besluit om weg te loop . . . Dis net die eksentrieke gastehuis-eienaar Cornelissen wat meer sinistêre gebeure vermoed. Hoe dieper Ella begin krap, hoe meer besef sy daar ís ’n gewetenlose brein wat agteraf konkel.

Koekies Koffiekoekies – Vir hierdie boek gaan jy beslis ’n koffietjie nader moet trek en jouself vir ’n paar dae afsonder.
6. Middernag deur Sidney Gilroy
NB Boeke

ISBN: 9780798180542
Uitgewer: Human & Rousseau

Die oorskot van ’n verminkte vierjarige word in die vroeë oggendure in ’n Frutti Tutti-roomyskarretjie in Harrismith ontdek. Kaptein Brummels besluit oornag om Parkwegstasie se bulhond, Sollie Mtembu, saam te sleep om ’n oudkollega van hom met die ondersoek te help. Sollie lyk dalk na ’n onervare sersant wat dikwels oor sy eie woorde struikel, maar as hy iets beetkry, laat los hy nie.

Koekies Romany Creams – Hierdie boek sal jou tot middernag wakker hou… en wat beter om jou geselskap te hou as ‘n paar Romany Cream-koekies?
7. Toorbos deur Dalene Matthee
NB Boeke

ISBN: 9780624043669
Uitgewer: Tafelberg

Karoliena Kapp is ’n alleenkind. Haar pa is vroeg-vroeg deur ’n weerligstraal doodgeslaan en sy het die bos aanvaar as haar oermoeder. Nog voordat sy twintig is, trou sy met Johannes en moet sy haar plek as dorpsvrou volstaan. Maar Karoliena gebruik die eerste kans om weg te loop. Die dag ná die troue weet sy: Sy het verkeerd gekies. Sy het van die bos af weggevlug en haar vryheid verruil vir ’n kou. Nou is sy bang, en sy vat die pad terug.

Koekies Soetkoekies – Daar is niks soos ’n outydse soetkoekie om jou te betower nie.
8. Die kleinste ramp denkbaar deur Francois Smith
NB Boeke

ISBN: 9780624089988
Uitgewer: Tafelberg

Op die oog af is dié roman ’n storie oor ’n goeie dokter en ’n slegte polisieman. Want ’n bosluisbyt aan die polisieman, Frans Schuin, lei onverwags tot ’n tydperk van verwarring by die plattelandse dokter Gustav van Aardt. Die leser sien deur Van Aardt se oë. Is dit drogbeelde of werklike visuele waarnemings? En gaan hy mettertyd vrede maak met sy plek op die aarde?

Koekies

Vlakoekies – Anders as die titel van die boek, is hierdie koekie die “grootste sukses denkbaar”.

9. Bruidzilla deur Marion Erskine
NB Boeke

ISBN: 9780795802294
Uitgewer: Queillerie

Tillie se beste vriendin, Milanka, ís high maintenance, maar so ken Tillie haar, en Milanks het al vir haar báie beteken. Haar eksie-perfeksie, #blessed vriendin. Maar sy’t nie verwag Milanka sal aandring sy wat Tillie is, moet sorg dat Milanka en Jacques se troue gereël kom nie … Soos wat Milanka ál meer op Bruidzilla begin trek, kom Tillie agter iets is nie pluis nie. Wat skuil agter Milanka se monster-mondering?

Koekies Brosbrood – Soos gesien kan word in Bruidzilla, is verhoudings ook soms net so broos soos Boervrou Deli-brosbrood.
10. Skepsel deur Willem Anker

ISBN: 9780795802171
Uitgewer: Queillerie

Aan die Kaapse Weskus versorg Rebecca Maas haar sterwende pa in ’n tegnologies gevorderde slimhuis, ’n huis wat praat in ’n halfbekende stem. Op die horison, ’n olietenkskip. ’n Posthuman biohacker trou met die enorme skip, en maak kuns oor die wittebroodsreis. En in die yswildernis van Svalbard verdwyn ’n navorser se minnaar spoorloos. Hulle is daar om geheimsinnige spierwit items te ondersoek – dalk beendere, maar dan beendere wat vertak en ineensmelt soos geen bekende skepsel s’n nie.

Koekies Gemengde koekies – Met ietsie van alles, is hierdie SKEPPING, nes Willem Anker se boek, iets wat jy nie wil mis nie.

The post WEN met NB-Uitgewers en Boervrou Deli appeared first on Afrikaans.com.

Tel jou woorde met hierdie nuwe Afrikaanse bordspeletjie

$
0
0

Skrywer: Nicolette van Schalkwyk

Of dit nou tydens ’n seevakansie, op ’n reënerige, luilekkerdag by die huis, of selfs tydens inperking is, daar is niks wat ’n familie bymekaarbring soos ’n aand rondom ’n bordspeletjie nie.

Dit was een van die groot redes waarom Sanet du Toit die nuwe Afrikaanse bordspeletjie Tel jou woorde ontwikkel het. Hierdie Afrikaanse speletjie is sedert Novermber 2020 op winkelrakke beskikbaar en is die eerste Afrikaanse weergawe van die bekende Krabbel (Scrabble)-speletjie wat in 1995 vir die laaste keer uitgegee is.

Tel jou woorde bordspeletjie

Sanet se liefde vir dié speletjie kom van haar skoonouers wat hul ure lank kon vermaak met die destydse Krabbel. “Een van die eerste prentjies wat opkom as ek dink aan kuiers by my skoonouers op die plaas in die Kalahari, is skoonma en skoonpa wat op die leikliptafel voor die huis onder ’n groot kameeldoringboom sit en Afrikaanse Scrabble (Krabbel) speel. Alhoewel ek die spel geken het, het ek eintlik eers by hulle regtig agtergekom hoe lekker dit is. Dit was altyd vir my so lekker om te sien hoeveel ure hulle as gesin so saam kon spandeer, en al die gesonde kompetisie wat dit tot gevolg gehad het. Ons lag nou nog vir al die woorde wat destyds uitgekom het…  Daai tradisie sorg steeds vir ‘nuutskeppings’ as die spanning hoog begin loop…”

Vandag is dit steeds een van die eerste speletjies wat ingepak word as sy en haar familie saam met vakansie gaan. Dis eers toe Sanet vir haar eie gesin ’n stel wou koop dat sy agtergekom het dat die laaste Afrikaanse weergawe in 1995 vervaardig is.

“Met die gebrek aan ’n Afrikaanse produk, het ons noodgedwonge die Engelse speletjie aangeskaf. Toe ons kinders groot genoeg raak om te begin saamspeel, was die frustrasie met die taal en Engelse letterverdeling egter net te groot. Ek het toe besluit om my eie letterteëltjies te maak volgens die Afrikaanse letterwaarde en -verdeling, waarmee ons dan op die Engelse bord kon speel. Ons eerste stelletjie was maar baie primitief en handgemaak, sommer van swembadteëltjies met ‘plakkers’…”

Sy het egter besluit om in 2017 ’n beter kwaliteit produk te ontwikkel. Aanvanklik het sy net die teëltjies verkoop wat mense op hul bestaande borde kan gebruik, maar namate die aanvraag vir ’n volledige stel al hoe groter geword het, het Sanet besluit om ’n nuwe Afrikaanse woordbouspeletjie te ontwikkel wat aan hierdie behoefte kon voldoen.

Tel jou woorde bordspeletjie

“Midde die inperking van 2020 het ons aan die werk gespring, en Tel Jou Woorde (grendeluitgawe) is gebore. Met die Krabbel-agtergrond kon ons kreatief te werk gaan en ’n paar vars strategieë toepas om woordbou ’n totaal nuwe dimensie te gee.”

Sanet meen een van die grootste voordele van die speletjie, is dat dit aangepas kan word sodat oud en jonk dit saam kan geniet. “Tel jou woorde het ’n hele klomp voorgestelde opsionele reëls wat gebruik kan word om die speelveld meer kompeterend te maak vir nuwe/jong spelers wat die meer ervare spelers aanvat. So die doel is beslis om dit pret te maak vir almal om op ’n gelyke voet te kompeteer. Elke spel is totaal uniek, so die variasie maak elke spel ’n nuwe uitdaging.” Tel jou woorde kan tot ses spelers akkommodeer wat dit gepas maak vir groter gesinne.

Vir Sanet hou Tel jou woorde ’n baie groter waarde in as bloot gesinsvermaak. “Ek dink ons almal het ongelooflik behoefte daaraan om dieper verhoudings met ons hartsmense te bou… In ’n eeu van tegnologie kan elke gesinslid so maklik in sy eie wêreld wegraak en net meer en meer van mekaar af wegdryf. Bordspeletjies is ’n wonderlike manier om ons weer nader aan mekaar te bring.

Met Sanet se liefde vir woorde, is dit geen verrassing dat haar gunstelingwoord ’n nuutskepping is nie. “As ek moet kies, sou ek sê ‘kampoomblik’ is my gunstelingwoord. Dit is dalk nog nie ’n erkende Afrikaanse woord nie, maar in my vriendekring beskryf ons dit as ’n kampmilieu; die oomblik nadat die hele geselskap klaar geskarrel het om die kinders te bad, kos te gee en in die bed te kry – en ons volwassenes om die kampvuur kan gaan sit met ’n ietsie koud in die hand en sorgeloos begin ontspan en kuier…

 


 

Waar kan jy die speletjie koop?

Die speletjie word versprei deur Spoetnik, wat dit verskaf aan kleinhandelaars soos PNA, Toy Kingdom en Takealot. Jy kan dit ook bestel op hulle webwerf www.spoetnik.co.za.

Tel jou woorde kan ook direk op die Tel jou woorde-Facebookblad bestel word of jy kan ’n e-pos stuur na info@teljouwoorde.co.za om jou bestelling te plaas.

Toets jou taalvernuf!

As ’n lusmakertjie vir die Tel jou woorde-speletjie het ons ’n paar aktiwiteite opgestel om jou taalvernuf behoorlik te toets.

Laai die volgende aktiwiteite gratis hier af en kyk hoe ver jy met hierdie taaltoffies kan vorder.

AKTIWITEIT 1

AKTIWITEIT 1 – oplossings

AKTIWITEIT 2

AKTIWITEIT 2 – oplossings

AKTIWITEIT 3

AKTIWITEIT 3 – oplossings

AKTIWITEIT 4

AKTIWITEIT 4 – oplossings

The post Tel jou woorde met hierdie nuwe Afrikaanse bordspeletjie appeared first on Afrikaans.com.

Ons almal drink van dieselfde stroompie

$
0
0

By Afrikaans.com vier ons JOU moedertaal… Of dit nou Afrikaans, Engels of isiXhosa is! Die Stigting vir die Bemagtiging van Afrikaans (SBA) het ’n digitale boekie getiteld Ons almal drink van dieselfde stroompie, saamgestel. In hierdie boekie word ’n lys isiXhosa-idiome oor water as vertrekpunt gebruik. Aangesien daar nie veel ooreenstemmende Afrikaanse en Engelse idiome daarvoor was nie, is tipiese Afrikaanse en Engelse idiome en spreekwoorde oor water nagevors om op dié wyse al drie tale aan te vul. Verder bevat hierdie boekie ook visuele uitbeeldings van idiome sowel as ’n begripstoets vir die klaskamer. Klik op die prentjie en laai die boekie gratis af.

SBA

The post Ons almal drink van dieselfde stroompie appeared first on Afrikaans.com.

So help jy jou angstige kind.

$
0
0

Skrywers: Annelie van Jaarsveldt, Tertia de Klerk (M. Soc.Sc – kliniese sielkunde) en Christien Neser (spraakterapeut)
Vir die volle artikel, laai die pdf-boekie onderaan die artikel af.

In ons gejaagde lewe, is angstigheid by kinders nie ongewoon nie en kan hulle op verskillende ouderdomme oor verskillende dinge angstig voel. Baie van hierdie bekommernisse is daarom te wagte  en deel van die grootwordproses. Maar, wat maak ‘n mens as jou kind se angstigheid sy lewe en geestesgesondheid negatief beïnvloed? Wat is van die vernaamste oorsake wat oormatige angs by kinders aanwakker?  Waarna moet jy oplet? Hoe moet jy dit hanteer? Afrikaans.com het meer gaan uitvind en onder andere met Tertia de Klerk, ‘n kliniese sielkundige van Johannesburg en die spraakterapeut en skrywer, Christien Neser, oor die kwessie gesels. Ons deel hul antwoorde hier.

Wat is van die vernaamste oorsake wat oormatige angs by kinders aanwakker?

Volgens Tertia dra die tye waarin ons leef daartoe by dat kinders se basislyn-angs reeds hoog is. Die strewe na prestasie, ons misdaadsituasie  en blootstelling op sosiale media  maak deel hiervan uit en dit is ‘n feit dat ons kinders beslis aan meer druk as vroeër blootgestel word.  Binne hierdie raamwerk  is van die vernaamste oorsake van angs die volgende:

  • Verhoudings: Die gebrek aan maats, blootstelling aan boeliegedrag, spanning in huislike omstandighede en gebrekkige vaardighede om verhoudings op sosiale media te hanteer  is maar ‘n paar van die oorsake.
  • Verandering en onsekerheid oor verandering: Vir die ouer kind kan dit die begin van hoërskool  wees, vir die jonger kind kan dit die wissel van klasse wees  of die skuif na ‘n ander kamer.  Dit is veral  tydens die  covid-19-pandemie baie relevant, waar ons kinders aan geweldig baie verandering en onsekerheid blootgestel is.
  • Te druk program en te min tyd vir vrye tyd, bekommernis oor prestasie en die gevoel van onbekwaamheid.
  • Oorbetrokkenheid en oorbeskerming deur ouers of gebrekkige ouerteenwoordigheid en afwesigheid van ouers  is dikwels ’n oorsaak van angs.
  • Enige vorm van trauma: Onthou vir die jonger kind kan selfs die dood van ‘n troeteldier trauma veroorsaak. Weereens veroorsaak iets soos die pandemie ook trauma of verlies, hetsy deur dood, of afsondering en die gebrek aan sosiale interaksie.
  • Bestaande diagnoses: Aandaggebrek- en hiperaktiwiteitsindroom (AGHS), leerprobleme, sensoriese integrasieprobleme, diabetes, ens.

 Wat is die belangrike tekens om na op te let?

  • Kinders wat gedurig kla oor moegheid en lusteloos voorkom.
  • Slaapsteurnisse: As kinders sukkel om aan die slaap te raak, gereeld wakker word deur die nag en moeg opstaan vir ‘n aaneenlopende periode of nagmerries kry.
  • Regressie in hul gedrag – die ouer kind tree skielik soos ‘n jonger kind op.
  • Soek aandag.
  • Is opstandig en gooi meer vloermoere as gewoonlik, met gedurige konflik tussen die ouer en kind.
  • Wil nie alleen speel nie en raak oormatig klouerig of klaerig.
  • Geïrriteerdheid en huilerigheid en emosionele uitbarstings.
  • Probleme met konsentrasie en vergeetagtigheid.
  • Allerande fisiese klagtes soos hoofpyn, spierpyn  en veral maagpyn.
  • Skielike onsekerheid oor take wat lankal bemeester is en oordrewe vrees vir verleentheid.
  • Vermyding van sosiale situasies en onttrekking van aktiwiteite wat voorheen geniet is.
  • Maak jou moeg met al die “Wat as… “-vrae. Wat as ek die toets dop? Wat as ma my vergeet by die skool, wat as daar oorstroming kom…
  • Te veel eet of geen eetlus, oormatige naels kou of hare uittrek.

’n Paar nuttige wenke vir ons ouers oor hoe om hierdie angstigheid te besweer.

Dit is belangrik om ‘n gunstige omgewing vir jou kind te skep; waarin hulle kan floreer. Daarom is dit belangrik dat jou kind op jou moet kan reken. Let op die volgende:

  • Genoeg slaap is ‘n moet, maar slaaptyd moet ouderdomstoepaslik wees.
  • Goeie roetine wat ouderdomstoepaslik is, is Roetine  bring ‘n voorspelbaarheid wat kinders baie veilig laat voel.
  • Skep gesinsrituele. Dit is rituele met ‘n groot pretelement, bv. Vrydagaande kan pizza/bordspeletjie-aande word, Saterdagoggendontbyt iewers, ens. Rituele gee kinders iets om na uit te sien en versterk die gesin se band en kommunikasie.
  • ‘n Ritueel met ‘n individuele kind, soos dat jy  en jou tiener na ‘n paar video’s  kyk op Vrydae as sy van die skool af kom,  of julle naels laat doen, storie lees vir kleiner kinders met slaaptyd, gee hulle tyd met jou as ouer. Dit laat hulle gevoel van selfwaarde styg en gee hulle kans om dinge waaroor hulle wil  praat, na die oppervlakte te bring.
  • Moenie die konstante “wat is fout” holrug ry nie. Wees beskrywend in jou kommunikasie: “Ek kan sien jy het baie werk, ek sien al die kommunikasie van die skool, hou jy kop bo water? Kan ek help met iets?” is beter opsies.
  • Genoeg vrye tyd kan nie genoeg onderstreep word nie. Gee tyd in julle roetine waar die kind tyd het om self sy eie aktiwiteit te kies al is dit niks doen of televisie kyk. Gee jou kind vryheid van keuse.
  • Jou kind is die ekspert op homself al is hulle ook soms nog klein. Hulle het natuurlike stresontladingsmeganismes wat nie noodwendig binne ons raamwerk pas nie. Neem waar waarvan hulle hou en nie hou nie. Gee hom geleentheid om dit te doen binne die struktuur van die gesin.
  • Skep grense. Dit klink dalk nou teenstrydig met die vorige twee punte, maar kinders moet grense hê. Hulle moet duidelik weet wat van hulle verwag word en wat die gevolge gaan wees indien dit nie gebeur nie. Dit gee hulle gemoedsrus as hulle weet wat verwag word.
  • Tree toe tot jou kind se leefwêreld. So bly jy in voeling met hulle angsvlakke en kan vroegtydig ingryp.

Hoe benader ’n mens die situasie as jy bepaal het dat dit wel angs is en terapie vereis?

En watter soort terapie word aanbeveel en wie moet jy nader?

Wat is die impak van jou stres op jou kind?

Hoe hanteer jy jou kind se angs t.o.v. die covid-19-pandemie?

Lees gerus verder. Klik hier.

Vir meer inligting en raad oor ANGS by kinders, lees gerus hoofstuk 15 van Help! My kind is anders. Christien Neser. LAPA. 2020.

’n Oulike boekie wat gratis as e-boek afgelaai kan word, is Koronavirus – ’n boek vir kinders, vertaal deur Jaco Jacobs vir LAPA Uitgewers. Klik hier.

Die Suid-Afrikaanse Depressie- en Angsvereniging (SADAG). Klik hier.

Lees ook:

Interessante angs- en covid-19-verwante artikels deur Megan Clerk, opvoedkundige sielkundige. Klik hier.

My angstige kind – ‘n Artikel uit Keur, 2012 – met insette deur spelterapeut, Wietske Boon. Klik hier.

Gozen-angsverligtingsprogram: Klik hier.

Moets en moenies as jou kind angstig is. Klik hier.

The post So help jy jou angstige kind. appeared first on Afrikaans.com.

Nuwe Afrikaanse tesourus bekendgestel – ’n eerste in 25 jaar

$
0
0

Skrywer: Nicolette van Schalwyk

Pharos Woordeboeke, ’n druknaam van NB-Uitgewers esourus van Afrikaans, is sedert Januarie 2021 op die rakke… en nou kry jy die kans om dalk een te wen! Hierdie woordeboek word beskou as die enigste volwaardige tesourus in die Afrikaanse taal en is vir die eerste keer sedert 1994 deur Leon en Amanda de Stadler bygewerk. Hierdie hersiene uitgawe van die Tesourus van Afrikaans gee ’n uitstekende beeld van die verskeidenheid en kompleksiteit van die Afrikaanse woordeskat en die fyn net van betekenisse wat binne die woordeskat geweef word.

Hierdie nuwe uitgawe bevat meer as 140 000 inskrywings in 855 betekenisvelde waarvan 20 000 nuwe inskrywings is. Van hierdie nuwe inskrywings sluit in slengwoorde, variëïteitswoorde en woorde wat te make het met ontwikkeling in die samelewing of op tegnologiese gebied.

Pharos

Ontwikkelinge of gebeurtenisse in die leefwêreld van Afrikaanssprekendes speel ’n beduidende rol in die ontwikkeling van ’n nuwe woordeskat. Volgens Leon en Amanda vernuwe taal omdat die wêreld vernuwe. Hulle meen taalgebruikers wil praat oor hierdie vernuwende wêreld, hulle wil dit kan beskryf, bespreek en beargumenteer. Om hierdie rede speel taalgebruikers dus ’n sentrale rol in die skep van nuwe woorde – ’n rol waaraan hulle graag deur hierdie tesourus erkenning gee.

“In die periode van ruim 25 jaar wat betrekking het op die hersiening van die tesourus is daar talle waarvan ons hier maar enkeles noem. Seker die opvallendste een is die ontwikkeling op die gebied van elektroniese inligting en alternatiewe media, soos die wêreldwye web en sosiale media. Dit het besonder baie ‘nuwelinge’ vir die taalskatkis opgelewer. Dink maar aan internetvoorbeelde soos webwerfargitektuur, webjoernaal, podsending, potgooi, toep, kletsdiens, webinaar, en nog talle ander, of ons pandemie-nuwelinge soos ko-morbiditeit, druppelbesmetting, kontakopsporing, kudde-immuniteit, ens.

Die taal bly natuurlik van dag tot dag groei, en daarom is ‘n spiksplinternuwe woordeboek soos die Tesourus al klaar weer agter, want sedert die datum toe die boek drukker toe is, het nog nuwe pandemie-woorde byvoorbeeld hulle verskyning gemaak, woorde soos bioborrel, druppeloordraagbaar, superverspreider, afstandskepping, voetgroet, elmboogkug, en superverspreidergeleentheid.”

Volgens Leon en Amanda word konsepte en woordeskat in die menslike brein nie alfabeties gerangskik nie. Tog het die meeste woordeboeke waarmee mens te doene kry, ’n alfabetiese rangskikking. Sodoende vergemaklik dit die proses om woorde en leksikale items se verklaring in verklarende woordeboeke op te soek.

“Maar eintlik is ons woordeskat konseptueel gerangskik, d.w.s. woorde wat betrekking het op dieselfde konsep staan bymekaar, en dit is ook meer waarskynlik dat dit is hoe die woordeskat in ons breine georganiseer is,” meen Leon en Amanda. “Tesourusse soos die Tesourus van Afrikaans probeer hierdie idee ondervang, d.w.s. hulle organiseer woorde (en ander leksikale items soos idiome) in sg. konseptuele ‘woordfamilies’.

“Met so ‘n organisasie word die woordeskat dus op ‘n totaal ander manier ontsluit as in ander woordeboektipes, dit belig die rykdom en genuanseerdheid van die woordeskat op ‘n manier wat vir ons laat sien op hoeveel verskillende maniere ‘n konsep, ‘n idee, ‘n saak, ens. verwoord kan word.”

Leon en Amanda beskryf dit as ’n “waardevolle instrument wat mens help om die regte woord te vind vir dit wat jy wil uitdruk”.

“Dit is ‘n noodsaaklike instrument vir mense wat kreatief met hulle skryfwerk wil omgaan, wat net daardie tikkie beter wil kommunikeer, wat wil wegkom van ou, geykte segswyses.”

Beide Leon en Amanda se hoop is dat dié tesourus as ’n besondere woordeboektipe waarde sal toevoeg tot die versameling van Afrikaanse woordeboeke en dat dit ’n erkenning sal wees van die lewenskragtigheid van Afrikaans en die Afrikaanse taalgemeenskap. “Dit is in die hande van hierdie taalgemeenskap dat die taal die fenomenale groei getoon het wat ons kon sien met die herbewerking,” sê hulle. “[Ons hoop is] dat dit op ’n besondere manier wys Afrikaans is ’n lewende en veral lewenskragtige taal met ’n steeds groeiende diversiteit van taalkosbaarhede wat dui op die besondere toekoms wat die taal het.”

Verder is hul hoop dat die tesourus vir al die taalgebruikers wat moet skryf, hetsy op skool of universiteit, in die wêreld van kreatiewe skryfwerk of in die werkplek, ’n noodsaaklike hulpmiddel sal wees om daardie nommerpas woord te vind vir die besondere konteks waarin hulle skryf.

Die samestelling van die Tesourus van Afrikaans is ’n projek wat vir beide Leon en Amanda jare geneem het. Hulle beskryf hul gevoel toe hulle die tesourus vir die eerste keer kon vashou, as een van angs.

“Ons wou nie eers die boek optel nie. Ons was letterlik te bang om die boek oop te maak uit vrees dat ons die eerste foute sou ontdek. Maar uiteindelik was dit tog lekker om die boek in die hand te hou. Pharos het ons regtig verras met die mooi ontwerp, iets waarmee ons niks te doene gehad het nie – die boek het regtig vir ons nuut en vars gevoel. Uiteindelik was daar ook ‘n gevoel van dankbaarheid en nederigheid dat ‘n mens die geleentheid gegun word om weer die grootsheid van die Afrikaanse taalskatkis te beleef en daarmee te werk,” sê hulle.

Wie is Leon en Amanda de Stadler?

Leon de Stadler is emeritus hoogleraar en voormalige direkteur van die Universiteit Stellenbosch Taalsentrum en bestuur tans ’n konsultasie-onderneming wat spesialiseer in dokumentontwerp.

Amanda de Stadler is die voormalige uitvoerende hoof van Vriende van Afrikaans en ’n kinderboekskrywer. Beide is betrokke by ’n verskeidenheid woordeboekprojekte.

Pharos
Pharos

WEN een van agt tesourusse!

Afrikaans.com en NB-Uitgewers bied jou die geleentheid om weg te stap met die splinternuwe Tesourus van Afrikaans. Wat is jou gunsteling- Afrikaanse woord? Vertel ons in die kommentaarafdeling op Afrikaans.com se Facebookblad en staan die kans om met een van agt Tesourus van Afrikaans-boeke weg te stap.

Inskrywings sluit 21 Maart 2021.

The post Nuwe Afrikaanse tesourus bekendgestel – ’n eerste in 25 jaar appeared first on Afrikaans.com.

Resep: Vier Nasionale Melktertdag saam met Pappachef!

$
0
0

Nou kyk, as daar iets is waarvoor Afrikaanssprekendes nie ‘n uitnodiging nodig het nie, is dit om fees te vier en gesellig te wees. Dit is dan ook hoekom Nasionale Melktertdag wat jaarliks op 27 Februarie gevier word, reeds vir ‘n klompie jare lank gewildheid geniet. Hetsy dit nou saam met ‘n koppie tee en ‘n beste vriendin is, by die jaarlikse kerkbasaar, of sommer net vir sommer … melktert is altyd ‘n goeie idee.

Waar presies dié dag sy oorsprong gekry het, en wie presies verantwoordelik was vir die blink idee, is onduidelik. Wat wel seker is, is die eenvoud en pret om daaraan deel te neem – koop, bak, of bestel ‘n melktert en vier saam aan die lekker van ons taal!

Hoe gemaak met ’n resep? Hier is een!

Melktert.

(maak 36 kolwyntjiegrootte melktertjies of 2 groot melkterte)

Bestanddele:

Soet broskors:

  • 125 ml suiker
  • 500 ml meel, gesif
  • 5 ml bakpoeier
  • 1 eier, liggies geklits
  • 1 ml sout
  • 125 g botter

Melktertvulsel:

  • 1liter melk
  • 45 ml botter / margarine
  • 3 eiers
  • 100 ml suiker
  • 25 ml mielieblom
  • 45 ml vlapoeier
  • 45 ml meel
  • 5 ml vanielje
  • kaneel om te besprinkel
Melktert

Metode:

Soet broskors:

Klits suiker en botter bymekaar tot mengsel romerig en lig is.

Voeg dan eier by, en roer al die droë bestanddele by.

Plaas die mengsel in ‘n plastiekhouer en seël. Plaas in yskas vir ongeveer 20 minute om die deeg te verkoel. Dit voorkom dat die deeg inkrimp.

Rol verkoelde deeg uit en voer 36 kolwyntjiepanholtes of 2 tertborde daarmee uit.

Prik bodems met ‘n vurk en bak blind by 200° C vir 10-20 minute.

Hoe om blind te bak: Plaas opgefrommelde waspapier bo-op die deegdoppe en vul met droë bone. Bak vir 10 minute, haal papier en bone uit, bak vir ’n verdere 5-10 minute totdat deegkorse goudbruin is. Hierdie metode verseker dat die deeg sy vorm behou.

Vulsel:

Voeg melk en botter in ‘n pot. Bring die mengsel tot by kookpunt en verwyder van hitte. Voeg eiers, mielieblom, suiker, vlapoeier, meel en vanielje bymekaar en klits goed.

Gooi ‘n bietjie van die warm melkmengsel by die eier-en-meelmengsel en meng goed.

Voeg dan die mengsel by die warm melk en klits goed.

Plaas oor matige hitte en kook stadig tot mengsel verdik. Roer aanhoudend.

Giet melktertvulsel in gebakte tertdoppe, strooi kaneel oor, en geniet!  

 

The post Resep: Vier Nasionale Melktertdag saam met Pappachef! appeared first on Afrikaans.com.


Jill Levenberg leef voluit

$
0
0

Skrywer: Alita Steenkamp

Weeksdae kuier Jill Levenberg in ons televisiekamers, wanneer sy die rol van Mymoena Samsoedien in Suidooster vertolk. Sy is ʼn vaardige akteur wat ʼn mens maklik laat vergeet dat dit bloot toneelspel in ʼn verbeelde werklikheid is waarna jy kyk. Dis eers wanneer ʼn mens vir Jill in ʼn ander rol sien, dat jy besef hoe fyn sy haar ambag geslyp het, want dan sien ʼn mens ʼn totaal ander kant van die munt. Onlangs was Jill te sien as die karakter Ruby in een van kykNET se 50-minuut rolprente, Kantlyn. As die sexy ma van ʼn laerskoolseuntjie, met haar sonpet, noupassende swart broek en top en groot goue oorringe, was sy myle verwyder van die tradisionele, maar stylvolle Mymoena Samsoedien. Boonop het die manewales van hierdie helikopterma ʼn mens heerlik laat lag, maar ook laat besef: Jill Levenberg is meester van die kuns.

Sy was skaars ʼn paar bakstene hoog, toe was sy al op die verhoog: as Maria in die kleuterskoolkonsert. Van kleins af was Jill verlief op die verhoog en haar ouers het haar gereeld aangemoedig om hierdie droom na te jaag. In die hoërskool het sy die geleentheid gekry om saam met haar skool deel te neem aan ʼn kompetisie, Music Active, wat in die Baxter-teater in Kaapstad aangebied is. Die oomblik toe sy saam met haar skoolmaats op die verhoog kom, het sy finaal besluit om die woorde van haar gedig wat sy as elfjarige geskryf het, eendag te bewaarheid:

“One day I’ll be on Broadway, under the lights, I’ll be on stage”.

“Met Music Active het ek die geleentheid gekry om op die verhoog te wees in ʼn regte teater, met verhoogligte en ʼn regte audience. Dit was ʼn onbeskryflike ervaring wat my lewe verander het en daar het ek gewéét wat ek eendag wil doen,” sê Jill.

Al was haar grootwordjare nie die van ʼn bevoorregte kind wat maklik enigiets kon kry waarvoor sy gevra het nie, het sy nie dat iets in haar pad staan nie. Ná skool het sy vir ʼn jaar by Top CD gaan werk, maar altyd die droom gekoester om te reis. Haar ouers het haar gehelp om ʼn vliegtuigkaartjie te koop en in die negentigerjare, toe dit nog eintlik glad nie algemeen was om oorsee te gaan au pair nie, het sy op ʼn vliegtuig geklim en na Maryland in die VSA gereis om ʼn jaar lank as au pair te werk.

“Ek het in my laaste maand in Amerika met ʼn Green Tortoise-toerbus reg oor Amerika gereis, van New York tot by San Francisco. Sommige aande het ons in plekke soos Yellow Stone Park uitgekamp, maar ander aande het ons sommer in die bus geslaap. Ek was 18 en ek was vreesloos. Ek wou net ontdek en nuwe dinge en plekke beleef en léwe. Uiteindelik was dit ʼn wonderlike adventure waarvan ek elke oomblik geniet het,” sê sy.

ʼn Mens kom gou agter dat waagmoed en die wil om uitbundig en voluit te lewe 25 jaar later steeds deel van haar menswees is. Sy vertel dat sy besonder lief vir die buitelug is. Sy het Stoney met sy geboorte gered en vir sy eerste paar lewensure melk aan hom gegee in ʼn “shooter” bottel se proppie. Hy is reeds 14 jaar oud, maar draf steeds graag saam met haar op die strand. Daar sal sy voluit hardloop totdat haar asem op is en dan stap sy in die yskoue water van die Atlantiese oseaan in.

Sy hou van uitkamp onder die sterre, om op stofpaaie te loop en die buitelewe te geniet.

Jill Levenberg

Jill het aan die einde van verlede jaar ook die geleentheid gekry om ʼn rol in ʼn Suid-Afrikaanse Kersrolprent, A Christmas Chorus, te vertolk. Jill het ʼn lieflike sangstem en was al in verskeie musiekblyspele te sien. Vir haar was dit ʼn heerlike ervaring om weer ʼn keer saam met die talentvolle Charl-Johan Lingenfelder te werk wat die regie behartig het, die teks geskryf het en die musikale verwerkings saam met Dawid Boverhoff gedoen het. Charl is ʼn goeie vriend van haar. Dis ʼn ensemble-rolprent sonder hoofrolle en vertel die verhaal van ʼn klomp akteurs van die Fugard-teater wat uitgedaag word om die verwoestende impak wat Covid-19 op die teaterbedryf het, te oorleef. Die rolprent word steeds op Showmax vertoon.

“Ek hoop mense doen moeite om daarna te kyk. Dis ʼn musical wat entertaining en delightful is, maar dit kyk ook na die werklike situasie van onse kunstenaars in hierdie land op die huidige oomblik. Dinge het vir kunstenaars al voor Covid-19 skeefgeloop omdat die regering nie regtig ʼn bydrae tot die kunste lewer nie. Die fliek onderstreep die swaarky van kunstenaars, maar is ook wonderlike vermaak,” sê sy.

Jill het in Kensington in Kaapstad grootgeword en al was beide haar ouers Afrikaanssprekend, het hulle vir haar en haar sussie in Engels grootgemaak en laat skoolgaan. Terwyl sy drama studeer het aan die Universiteit van Kaapstad, het sy besluit om in beide Afrikaans en Engels te werk. Vandag is sy baie dankbaar vir hierdie besluit, want daar het al wonderlike Afrikaanse werk na haar toe gekom, waarvan die rolle as Mymoena Samsodien en Ellen Pakkies bloot twee is.

Jill Levenberg

“Ek het eintlik eers op hoërskool leer Afrikaans praat, maar ek was nog altyd baie lief vir die taal. My een ouma is van Namakwaland en praat die mooiste dialek. My ander familie kom van Saron, daar waar hulle so lekker bggyy. Hierdie verskillende tipes Afrikaans wat ek oral gehoor het, het my gefassineer en hoe meer ek in Afrikaans begin lees het, hoe liewer het ek vir Afrikaans geword.

My gunsteling- Afrikaanse woorde is skitterend, vasbyt, asemrowend, snoesig, mos en ytstiek.

Een van my gunstelingverse in Afrikaans is die digter Marc Chagall se woorde: “Tuine bloei in my. Ek maak die blomme sommer op. Die huise uit my kleintyd is weg. Die mense sweef deur die lug op soek na hul tuiste. Hulle bly in my siel.” Met hierdie mooi woorde kan ek goed assosieer,” sê Jill.

Die vrou met die ruim hart wat nie huiwer om op verskeie maniere terug te ploeg in die gemeenskap nie, die een wat vurig en met geesdrif veg om mense se aandag op die swak maatskaplike toestande op die Kaapse Vlakte te vestig, die mooi vrou wat haar beywer om vroue te leer om hulself en hulle liggame onvoorwaardelik te aanvaar en lief te hê, het nog ʼn hele paar drome op haar kerfstok. Sy wil nog ʼn eenvrouvertoning doen, ʼn CD met Afrikaanse musiek daarop opneem, en Thailand toe reis. Miskien ook eendag ʼn huisie naby die see besit.

Haar en Stoney se ‘happy place’, sê sy, is Woodbridge Island naby Milnerton. “Maar daar is ook soveel ander dinge wat my gelukkig maak,” sê sy peinsend. “Om in my tuin in die grond te werk, te sien hoe die lemoenboom groei en die roosmaryn geil staan, en om saam met Stoney op die strand te draf. Dan is daar ook my suster se baba, om saam met my familie en vriende te wees, die Suidooster-span en al die fun wat ons het. Moet ook nie van lekker kos, goeie geselskap en wyn vergeet nie.

I enjoy life!”

Jill Levenberg

Jill Levenberg saam met haar mede-akteur, Cedwyn Joel.

Hulle speel onderskeidelik die akteurs Mymoena Samsoedien en AB in Suidooster.

The post Jill Levenberg leef voluit appeared first on Afrikaans.com.

Afriforum open nuwe teater

$
0
0

Skrywer: Lara Erasmus

Dit is geen geheim dat Covid-19 ’n oorweldigende effek gehad het nie … op persoonlike vlak het dit ’n mens ontneem van talle ervaringe, planne, en moontlikhede. Op professionele vlak, in alle industrieë, het duisende mense hul werke verloor en is die wêreldekonomie vir altyd verander. Een van die professies wat swaar getref is, is natuurlik die kunste. Deure is gesluit, gehore is beperk, en vir talle het dit soos die einde gelyk.

Maar, met die afsluiting van ’n hoofstuk, begin die skryf van ’n nuwe een.

Woensdag, 3 Maart 2021. So week of wat vantevore stuur Afriforum vir ons ’n kriptiese uitnodiging na ’n ongenoemde bekendstelling. Slegs die adres en tyd word gegee. Vanoggend, op aankoms, is die voormalige Brooklyn Teater in ’n nuwe baadjie geklee en sal dit voortaan bekend staan as die Afriforum Teater. ’n Teater wat daagliks sal strewe om ’n saamkomplek te wees en te word vir Afrikaanse kuns in alle vorme en op alle vlakke.

Afriforum teater

‘’Die beste manier om agteruitgang te beveg, is om te bou aan vooruitgang. Hierdie teater is ’n testament daarvan.’’

Kallie Kriel, Uitvoerende Hoof, Afriforum.

Carien Bloem, bestuurder van die teater, verduidelik dat hul prioriteit ewekansig die publiek sowel as die kunstenaar is. ‘’Ons is opgestel om ’n teaterervaring weer werklik toeganklik te maak tot liefhebbers van die kunste, terselfdertyd hou ons ook die kunstenaars in gedagte en wil ons graag bydra tot hul brood en botter,’’ sê sy. Rakende die besigheidsmodel, word daar verder verduidelik dat die sukses en volhouding van die teater daarin lê dat die spasie nie beperk word tot slegs dit wat op ‘n verhoog kan gebeur nie. Die voorportaal huisves byvoorbeeld die Prag & Pronk Kunskraal, ’n galeryspasie met ’n verskeidenheid uitstallingsmoontlikhede vir beeldhou- en skilderwerk. Nog ’n paar tree verder is Pronk-kafee, ’n restaurant wat daagliks tussen 08:00 en 18:00 oop is. Daar is ook reeds byvoorbeeld ’n muskiekskool, met ander opwindende moontlikhede soos ’n dramaskool, in die pyplyn. Die uitleg van die teater laat verder toe vir korporatiewe geleenthede, skoolfunksies, en vele meer.

Namate die formaliteite afgehandel is, is die gehoor verras en bederf met ’n eenmanvertoning deur die legendariese Frank Opperman. Die eerste amptelike produksie by die teater word egter komende naweek (6 en 7 Maart) op die planke gebring met die gewilde vertoning Die storie van Afrikaanse musiek deur Pieter Smit en Nagliedjies deur die komponis-pianis Franco Prinsloo. Kaartjies is nou op www.afriforumteater.co.za beskikbaar. Streng navolging van die Covid-19-maatreëls word toegepas.

The post Afriforum open nuwe teater appeared first on Afrikaans.com.

Kosmos.projek – Chanté Visser blom waar sy geplant is

$
0
0

Skrywer: Nicolette van Schalkwyk

Ondanks die uitdagings wat die jaar 2020 ingehou het, het Chanté Visser, eienaar van kosmos.projek nie op haar louere gerus nie. Vandag is kosmos.projek ’n aanlyn klere- en bykomstighede-winkel wat selfs produkte vir die bekende To Be Gift Boxes lewer. Afrikaans.com het met Chanté gesels om uit te vind waar die idee vir haar besigheid begin het en wat die toekoms vir hierdie projek inhou.

Afrikaans.com en kosmos.projek het ook hande geneem om een gelukkige leser die kans te gee om met ’n R500-geskenkbewys weg te stap.

Waar kom die idee vir die kosmos.projek vandaan?

Tydens daardie eerste 21 dae van die inperking het my vingers erg gejeuk… niks waarmee ek myself kon besig hou was beskou as essensieel nie (verf, lees, hekel, naaldwerk) en ek kon niks koop om myself mee besig te hou nie. Later kon mens lap koop, mits jy dit gebruik om essensiële produkte te maak, byvoorbeeld maskers.

Ek wou nog altyd my eie besigheid begin, maar dit sou eers later ’n realiteit geword het nadat ek my voete gevind het, wortel geskiet het en al die “grootmensdinge” gedoen het. Maar toe gebeur dit dat my vakansie effens lank raak, te danke aan ons huidige omstandighede, en ek sukkel om stil te sit. Dis toe dat ek maskers begin maak het en my aanlyn winkel kosmos.projek geskep het. In ’n neutedop is kosmos.projek dus ’n koronababa, en tans my day-job.

Vertel my bietjie meer oor die naam kosmos.projek?

kosmos.projek is ’n tweeledige naam. Vandat ek kan onthou, is ek versot op veldblomme, spesifiek die kosmosse wat so langs die pad blom. Hierdie blomme groei jaar na jaar daar, sonder dat iemand hulle kweek of na hulle omsien. Dis seker waar die sêding, “blom waar jy geplant is”, vandaan kom.

Vertel my bietjie meer van die verskeidenheid produkte wat die kosmos.projek bied.  

kosmos.projek het begin met die maak van maskers en dit is steeds iets wat ons so af en toe vervaardig. Verder maak ons haarbykomstighede en allerlei klein sakkies – jy weet, vir al daai duisende goedjies wat ons alewig saam karwei. Dit wat die meeste aandag verg, is egter die klerereeks. Alles word deur my en my intern gedoen – die ontwerp, die patroon en die uiteindelike kledingstuk.

Ek kry ook gereeld spesiale bestellings – alles van kousbande, bruidsmeisierokke, tennisrompies en kimono’s. Elke projek is vir my ’n kunswerk en ek geniet dit om ander se idees lewe te gee!

kosmos.projek
kosmos.projek
kosmos.projek
kosmos.projek

Wat is jou gunstelingproduk?

Om ’n gunstelingproduk te kies, sal wees soos ’n ma wat ’n gunstelingkind kies. Ek kan wel sê dat my gunstelingdeel is om die voltooide produk te sien.

Jou sakkies kan ook nou as deel van Leandie du Randt se geskenkbokse gekies word… vertel my meer van hierdie samewerking. 

Ek sukkel self nog om tot verhaal te kom oor hierdie fantastiese geleentheid. Ek was met vakansie toe ek op Instagram ’n boodskap kry dat To Be Gift Boxes belangstel in my produkte. Ek onthou ek het hardop begin giggel en sommer om die bank gehardloop van opwinding. 2021 het toe sommer op ’n hoogtepunt begin en ek het opnuut inspirasie gekry vir die jaar.

Waarom dink jy is dit in hierdie tyd so belangrik om kleiner besighede te ondersteun?

Soveel mense is hulle werk kwyt. Dit is hartverskeurend maar ongelukkig vandag se realitiet. Van ons het ons nuutgevonde vryheid gebruik om ’n ou ietsie te doen om die spreekwoordelike brood op die tafel te sit. Met goeie en volgehoue ondersteuning kan die eenmansaak dalk net bekostig om nog ’n werknemer aan te stel… so help ons nie net die besigheidseienaar nie, maar die gemeenskap as ’n geheel om in een stuk aan die ander kant van hierdie pandemie uit te kom. 

Wat hou die toekoms vir kosmos.projek in?

My hoop vir kosmos.projek se toekoms is dat dit sal groei en ontwikkel soos wat ek doen en dat daar altyd ’n plekkie daarvoor in my lewe sal wees. Ek sal nie kla as kosmos.projek uit haar nate bars en ek ’n voltydse werknemer moet aanstel nie. Die droom is dat kosmos.projek ’n volhoubare besigheid moet word, met ’n regte egte winkel en werkswinkel (dan kan my ma haar spaarkamer weer terugkry!).

Volg kosmos.projek op Instagram by kosmos.projek of op Facebook by @kosmos.projek.

kosmos.projek
kosmos.projek

JY KAN WEN!

Afrikaans.com bied een gelukkige persoon die kans om weg te stap met ’n R500-Kosmosgeskenkbewys. Hoe skryf jy in? Tik die woord “Kosmos” in die kommentaarafdeling van hierdie plasing op ons Facebookblad en staan die kans om die gelukkige wenner van ’n R500-Kosmosgeskenkbewys te wees.

The post Kosmos.projek – Chanté Visser blom waar sy geplant is appeared first on Afrikaans.com.

Taalmonument vereer skrywers van nuwe Arabies-Afrikaanse werke

$
0
0

Persverklaring van die Taalmonument
Aangepas vir artikelplasing: Annelie van Jaarsveldt

Top-12 se unieke werke in Groen Galery en aanlyn te sien

Ter ere van Arabies-Afrikaans se bydrae tot die wording van Afrikaans, en as deel van die Afrikaanse Taalmuseum en -monument se 45ste verjaardag in 2020, het die ATM ʼn kompetisie geloods waardeur Afrikaanse tekste in Arabiese of Jawiese (Arabies soos aangepas om spesifieke Afrikaanse klanke weer te gee) skrif getranslitereer kon word. Hierdie werke word tans in die Groen Galery uitgestal.

Naas dié van die wenner, Gasan Kriel, asook die twee naaswenners, Mogamat Alexander en Tasneem Chilwan, is die inskrywings van Albrecht Beer, Faheem Rhoda Jackson, Fuad Peters, Luqmaan Mohamed, MF Gamieldien, Mogamat Armien Slamang, Naeema Fredericks, Stefan Abdoer-Ragmaan Lombard en Uzair Ben Ebrahim uit meer as 40 tekste gekies om in die Groen Galery uitgestal word waar die Romeinse en Arabiese tekste langs mekaar verskyn.

Die positiewe reaksie en talle inskrywings – van religieuse tekste, oorspronklike werke oor Afrikaans en kwessies soos ubuntu tot die lirieke van Spoegwolf en Refentse – bewys dat daar steeds ʼn groot belangstelling in Arabies-Afrikaans is. Boonop is daar inskrywings vanuit lande soos Duitsland, Oostenryk en Saoedi-Arabië ontvang, wat werklik ʼn pluimpie vir die ATM se internasionale aanlyn teenwoordigheid is.

In Desember 2020 is die top-drie nuwe Arabies-Afrikaanse werke deur die Historium Trust met R10 000 beloon vir hul uitstaande bydrae tot hierdie unieke skryftradisie. Ter ere van Versoeningsmaand en die afskaffing van slawerny is ʼn geselligheid in die Paarl gehou waar die drie skrywers pryse ontvang het en prof Hein Willemse, redakteur van ‘Die Afrikaans van die Kaapse Moslems’, ʼn kort lesing lewer het.

Taalmonument
Taalmonument

Die Arabies-Afrikaanse werke wat tans in die Groen Galery uitgestal word.

Die eerste geskrewe vorm van Afrikaans

Arabies-Afrikaans word algemeen aanvaar as die eerste geskrewe vorm van Afrikaans. Talle geskrifte – soos studentenotaboeke, verkiesingsplakkate, publikasies en manuskripte – het behoue gebly; tot dusver is 74 van dié werke wat tussen 1845 en 1957 geskryf is, deur kundiges ontdek en geïdentifiseer. Hieronder tel voorbeelde van die vroegste Afrikaanse literatuur, en daar word vermoed dat heelwat onopgetekende Arabies-Afrikaanse geskrifte in privaatbesit is.

Volgens Michael Jonas, direkteur van die ATM, is die missie van die instelling om onder meer die versweë geskiedenisse van Afrikaans te belig en die ryke diversiteit van Afrikaans se ontstaansgeskiedenis asook die taal se moderne gedaantes te vier. “Daarom moedig ons mense aan om ook op hierdie manier hul deelname aan die taal te herbevestig,” sê hy. “In die Taalmuseum in die Paarl gee ons heelwat erkenning aan Abu Bakr Effendi wat in die 1800’s ʼn groot rol in die ontwikkeling van Arabies-Afrikaans en derhalwe ook Afrikaans in die Bo-Kaap gespeel het. Ons wil graag sien dat die Afrikaanse gemeenskap hierop voortbou.”

Die beoordelaar, dr. Shamiega Chaudhari, kenner van Arabies en hoof van die Departement van Afrikaans aan die Universiteit van Fort Hare, sê dit was ʼn groot eer om hierdie kompetisie te kon beoordeel. “Dit het my hartsnare geroer dat mense, selfs van heinde en verre, wel daarin belangstel. Ek wil graag ook net vir almal wat ingeskryf het gelukwens. Hoewel hulle nie almal in die wennerskategorie kon wees nie, is hulle wenners in my oë. Dit was werklik baie naelskraap.”

Volgens Kriel is hy, as ‘n student van Arabies, bly om te sien dat daar erkenning vir die skryftradisie se bydrae tot Afrikaans is. “Arabies-Afrikaans is deel van ons erfenis wat bewaar moet word,” sê hy. Chilwan reken die herlewing van Arabies-Afrikaans is opwindend en baie belangrik. “Persoonlik vind ek Arabies-Afrikaans baie interessant, want dit is deel van my familie se herkoms.” Alexander sê hy het altyd Arabies-Afrikaanse tekste gelees wat geskryf was voor die bestaan van Afrikaanse spelreëls en grammatika, en voordat Afrikaans as ʼn amptelike taal aanvaar is. “Vir my is dit belangrik dat die skryftradisie behoue bly; dis deel van ons erfenis.”

Die uitstalling in die Taalmonument se tuin duur tot Mei 2021, maar kan aanlyn by www.taalmuseum.co.za/groen-galery/ gesien word, waar vorige uitstallings ook beskikbaar is.

Taalmonument

Naaswenner Tasneem Chilwan se inskrywing.

Taalmonument

Naaswenner Mogamat Alexander se inskrywing.

Taalmonument

’n Uittreksel uit die vertalings van die wenner, Gasan Kriel.

The post Taalmonument vereer skrywers van nuwe Arabies-Afrikaanse werke appeared first on Afrikaans.com.

Afstandsonderrig by Akademia wêreldwyd beskikbaar

$
0
0

Persverklaring van Akademia
Aangepas vir artikelplasing: Annelie van Jaarsveldt

Aansoeke om nauurse afstandsonderrig in Afrikaans verleng tot 12:00 op 12 Maart 2021!

Weens die magdom van navrae wat ingestroom het, het die Afrikaanse privaat hoëronderwysinstelling Akademia aangekondig dat studente wat beoog om nauurs te studeer nou tot 12 Maart kan aansoek doen.

Daar is tans nog agt nauurse kwalifikasies oop vir aansoeke. Dit is die grad

•    Baccalaureus Legum (LLB)
•    BCom (Bestuursrekeningkunde)
•    BCom (Ekonomie en Regte)
•    BCom (Finansiële Beplanning)
•    BCom (Ondernemingsbestuur)
•    BSocSci (Politiek, Filosofie en Ekonomie)
•    Hoër Sertifikaat in Kantooradministrasie
•    Hoër Sertifikaat in Projekbestuur

Volgens Paul Vogel, operasionele hoof by Akademia, word die instelling oorweldig deur navrae vanaf so ver as Dubai, Nieu-Seeland en Nederland. “Daar is ál minder geleentheid vir studente om internasionaal en selfs nasionaal in Afrikaans te kan studeer, en die behoefte na gehalte moedertaalonderrig het toegeneem. Aansoeke is verleng om voornemende studente wat nog onseker oor hulle studiemoontlikhede is, die geleentheid te bied om nog aansoek te doen.”

Nauurse onderrigmodel verseker ononderbroke studies

“Dis ‘n voorreg om in jou moedertaal te kan studeer. Akademia is ’n baanbreker in Suid-Afrika en beslis ook wêreldwyd.”
Sean Blignaut, ‘n finalejaarstudent in BCom (Bestuursrekeningkunde) wat klasse aanlyn vanuit Nieu-Seeland bywoon.

Covid-19 het reeds vanaf verlede jaar akademiese kalenders ontwrig en doen dit tot ʼn mate steeds. Akademia se nauurse onderrigleermodel, wat met gevorderde tegnologie geïntegreer is, verseker egter ononderbroke studies.

  • Studente het ’n keuse tussen regstreekse klasbywoning aanlyn of by een van die twaalf landswye studiesentrums.
  • Studente kan ook tussen die twee opsies skuif namate hulle omstandighede verander.
  • Regstreekse klasaanbiedings word ook opgeneem en na die tyd beskikbaar gestel om selfs verdere akademiese ondersteuning te bied.

Akademia se onderrigleermodelle bied gehalte onderrig in Afrikaans

Studente kan kies uit twee opsies:

  • Voltydse kontakmodel aangebied in Centurion. Ideaal vir skoolverlaters wat voltyds wil studeer en bedags wil klasdraf en deel van ’n aktiewe studentelewe wil wees.
  • Nauurse onderrigmodel soos hierbo verduidelik.

Om aansoek te doen:

Akademia se aansoeke vind eksklusief aanlyn plaas. Vir meer inligting besoek www.akademia.ac.za, e-pos navrae@akademia.ac.za of stuur ’n WhatsApp aan 0861 222 888.

Akademia
Akademia

The post Afstandsonderrig by Akademia wêreldwyd beskikbaar appeared first on Afrikaans.com.

Viewing all 1123 articles
Browse latest View live